یکی از انواع پرتوهای الکترومغناطیسی اشعه فرابنفش است که منبع اصلی آن نور خورشید است. این اشعه با اینکه نامرئی است، تأثیرات قابل توجهی بر بدن انسان، محیط زیست و حتی مواد صنعتی دارد. بسیاری از ما نام اشعه UV را در هشدارهای مربوط به محافظت از پوست یا انتخاب عینک آفتابی شنیده‌ایم، اما واقعا این اشعه چیست و چه انواعی دارد و چرا برای پوست ما بسیار مضر است.
در این مقاله از سیسپرسا به طور دقیق بررسی خواهیم کرد که اشعه فرابنفش چیست، چگونه تولید می‌شود، چه اثراتی دارد و چه انواعی از آن وجود دارد. آشنایی با این مفاهیم می‌تواند به ما کمک کند تا از مزایا و مضرات اشعه UV آگاه شویم و اقدامات محافظتی مناسبی در برابر آن انجام دهیم.
اشعه فرابنفش uv چیست؟
برای اینکه بدانیم اشعه فرابنفش UV چیست، در ابتدا باید به صورت علمی نگاهی بیندازیم. این اشعه دارای طول موجی بین 100 تا 400 نانومتر است و به همین دلیل برای چشم انسان قابل دیدن نیست. هرچند نامرئی است، اما این دقیقا همان چیزی است که اگر مراقب نباشیم باعث پیری پوست، تیرگی پوست و حتی سرطان پوست می‌شود.
اشعه UV از خورشید به زمین می‌رسد، اما لایه اوزون بخش زیادی از آن را جذب می‌کند. با این حال، مقدار باقی مانده می‌تواند اثرات مثبت و منفی زیادی داشته باشد. از جمله تأثیرات مثبت می‌توان به تولید ویتامین D در بدن اشاره کرد، اما در صورت تماس زیاد، خطراتی مانند پیری زودرس پوست، آفتاب سوختگی و حتی سرطان پوست نیز وجود دارد.
انواع اشعه uv
بر اساس طول موج اشعه فرابنفش به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: UVA ،UVB و UVC. هر یک از این‌ها ویژگی‌ها، منابع و اثرات خاص خود را دارند. این دسته‌بندی به ما کمک می‌کند تا درک دقیق‌تری از خطرات یا کاربردهای این اشعه داشته باشیم.
اشعه UVA
یکی از رایج‌ترین انواع اشعه فرابنفش است که بیشترین سهم را در تابش UV رسیده به سطح زمین دارد. این نوع اشعه طول موج بلندی دارد و می‌تواند تا لایه‌های عمیق پوست نفوذ کند. تماس طولانی مدت با این اشعه یکی از دلایل اصلی پیری زودرس پوست و برخی بیماری‌های پوستی است.
- تقریبا ۹۵% از اشعه UV است.
- این نوع اشعه می‌تواند از شیشه عبور کند، به همین دلیل حتی در فضای بسته نیز ممکن است در معرض آن قرار بگیرید.
- عامل اصلی در ایجاد چین و چروک، لک‌های پوستی و از دست رفتن خاصیت ارتجاعی پوست است.
- قرار گرفتن مداوم در معرض UVA می‌تواند به مرور زمان منجر به تغییرات سلولی و سرطان پوست شود.
- استفاده از ضدآفتاب‌های دارای محافظ UVA برای محافظت مؤثر ضروری است.
اشعه UVB
به عنوان یکی از مؤثرترین عوامل ایجاد آفتاب سوختگی شناخته می‌شود. برخلاف UVA، این نوع اشعه تا لایه‌های سطحی‌تر پوست نفوذ می‌کند، اما انرژی بیشتری دارد و آسیب‌های حاد‌تری می‌تواند وارد کند. همچنین، در فرآیند تولید ویتامین D نقش دارد، ولی در عین حال عامل اصلی بسیاری از مشکلات پوستی نیز هست.
- عامل اصلی آفتاب سوختگی، قرمزی پوست و در موارد شدیدتر تاول و التهاب است.
- تماس مکرر و بدون محافظت با UVB می‌تواند منجر به سرطان پوست شود، به ویژه ملانوما.
- شدت این اشعه در ساعات میانی روز (۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر) و در تابستان بیشتر است.
اشعه UVC
با کوتاه‌ترین طول موج و بیشترین انرژی در میان انواع اشعه فرابنفش، خطرناک‌ترین نوع محسوب می‌شود. خوشبختانه این نوع از اشعه به طور طبیعی توسط لایه اوزون به طور کامل جذب می‌شود و به سطح زمین نمی‌رسد. با این حال، در شرایط آزمایشگاهی یا صنعتی کاربردهای خاصی دارد.
- اشعه UVC چیست؟ پرانرژی‌ترین نوع اشعه UV با طول موج بسیار کوتاه (100 تا 290 نانومتر).
- به دلیل جذب کامل توسط لایه اوزون، به طور طبیعی در سطح زمین وجود ندارد.
- در دستگاه‌های استریل‌کننده، تصفیه آب و ضدعفونی بیمارستانی به طور مصنوعی تولید می‌شود.
- حتی تماس کوتاه با منابع مصنوعی UVC می‌تواند به چشم و پوست آسیب جدی وارد کند.
- استفاده از این اشعه در محیط‌های صنعتی نیازمند پروتکل‌های ایمنی سخت‌گیرانه است.
شاخص اشعه فرابنفش خورشید چیست؟
به انگلیسی UV Index یا شاخص اشعه فرابنفش خورشید یک معیار علمی برای اندازه‌گیری شدت اشعه UV رسیده به سطح زمین است. این شاخص توسط سازمان جهانی بهداشت و نهادهای هواشناسی برای اطلاع رسانی به عموم مردم درباره میزان خطر اشعه فرابنفش طراحی شده است.
آگاهی از این شاخص می‌تواند به افراد کمک کند تا زمان مناسب برای قرار گرفتن در معرض نور خورشید را انتخاب کنند و از خود در برابر آسیب‌های پوستی محافظت کنند.
- شاخص UV معمولا از عدد ۰ تا ۱۱+ نمایش داده می‌شود؛ هرچه عدد بیشتر باشد، خطر بیشتر است.
- شاخص ۰ تا ۲ نشان‌دهنده خطر بسیار پایین، ۳ تا ۵ خطر متوسط، ۶ تا ۷ خطر بالا، ۸ تا ۱۰ بسیار بالا و ۱۱ به بالا خطر شدید تلقی می‌شود.
- در گزارش‌های هواشناسی روزانه یا اپلیکیشن‌های آب و هوا، شاخص UV اغلب در کنار دمای هوا نمایش داده می‌شود.
- این شاخص ترکیبی از چند فاکتور است، از جمله موقعیت جغرافیایی، ساعت روز، پوشش ابری و بازتاب نور از سطوح مانند برف یا آب.
- استفاده از این شاخص برای برنامه‌ریزی فعالیت‌های بیرونی، به ویژه در تابستان، به کاهش خطرات اشعه فرابنفش کمک می‌کند.
چه زمانی اشعه فرابنفش قوی ترین است؟
میزان اشعه فرابنفش خورشید در طول روز متغیر است و برخی ساعات، به ویژه در فصل‌های گرم سال، خطر بیشتری برای پوست و چشم ایجاد می‌کند. دانستن اینکه اشعه UV چه زمانی قوی‌ترین است به افراد کمک می‌کند تا از قرار گرفتن در معرض آن در زمان‌های خطرناک خودداری کنند یا اقدامات محافظتی انجام دهند.
- معمولا بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر اشعه UV در بالاترین سطح خود قرار دارد.
- در فصل تابستان و مناطق نزدیک به خط استوا، شدت اشعه فرابنفش به طور قابل توجهی بیشتر است.
- سطح بالای اشعه حتی در روزهای ابری هم ممکن است وجود داشته باشد؛ ابرها تنها بخشی از UV را فیلتر می‌کنند.
- سطوح بازتاب‌دهنده مانند آب، شن، برف و شیشه باعث تقویت اثر اشعه می‌شوند.
- شاخص UV به کمک اپلیکیشن‌های هواشناسی به صورت روزانه قابل بررسی است تا در ساعات اوج، از پوست خود محافظت کنید.
تغییرات اشعه uv برای پوست
این تغییرات بر پوست می‌تواند کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. تغییرات ناشی از تماس مکرر با اشعه UV بسته به نوع پوست، شدت تابش و میزان محافظت، متفاوت است. گرچه برخی تماس‌ها با نور خورشید برای ساخت ویتامین D ضروری است، اما قرار گرفتن زیاد در معرض این اشعه می‌تواند به پوست آسیب‌های جدی وارد کند.
بیشتر بخوانید: بهترین کرم ضد آفتاب برای پوست خشک و لک دار چیست؟
- تماس مکرر با اشعه UVB باعث آفتاب سوختگی و التهاب پوستی می‌شود.
- اشعه UVA به لایه‌های عمقی پوست نفوذ کرده و موجب پیری زودرس، چین و چروک و تیرگی پوست می‌شود.
- UV می‌تواند ساختار DNA سلول‌های پوستی را تخریب کند و در دراز مدت احتمال سرطان پوست را افزایش دهد.
- تغییر رنگ پوست (برنزه شدن) نشانه دفاع بدن در برابر آسیب UV است، اما به خودی خود آسیب محسوب می‌شود.
- استفاده از کرم های ضدآفتاب دارای SPF مناسب، پوشش فیزیکی و پرهیز از ساعات اوج تابش، راهکارهای محافظتی مؤثر هستند.
مضرات اشعه uv چیست؟
اگرچه نور خورشید منبع حیاتی انرژی برای زمین است، اما بخش فرابنفش آن می‌تواند برای سلامتی انسان مضر باشد. در پاسخ به این سؤال که مضرات اشعه فرابنفش چیست، باید گفت این اشعه می‌تواند تأثیرات مخربی بر پوست، چشم و حتی سیستم ایمنی بدن داشته باشد. شناخت این آسیب‌ها، گام نخست در پیشگیری از آن‌هاست.
بیشتر بخوانید: ۱۷ نکته و افسانه درباره محافظت از پوست در برابر آفتاب
آفتاب سوختگی
یکی از شایع‌ترین و فوری‌ترین آثار تماس مستقیم با اشعه UV است. این عارضه بیشتر به دلیل اشعه UVB ایجاد می‌شود و اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند آسیب‌های عمیق‌تری به پوست وارد کند.
- آفتاب سوختگی معمولا با قرمزی، درد، التهاب و پوسته پوسته شدن پوست همراه است.
- بسته به شدت سوختگی، ممکن است تاول یا تب خفیف نیز بروز کند.
- در موارد شدید، پوست ممکن است دچار آسیب سلولی و تخریب ساختار شود.
- تکرار آفتاب سوختگی در طول زمان، خطر سرطان پوست را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
- استفاده از ضدآفتاب با SPF بالا، پوشش مناسب و اجتناب از تابش مستقیم آفتاب در ساعات اوج، روش‌های پیشگیری مؤثر هستند.
پیری پوست
یکی از آسیب‌های بلندمدت ناشی از اشعه فرابنفش چیست؟ پیری زودرس پوست است که بیشتر به خاطر اشعه UVA اتفاق می‌افتد. این نوع پیری که به آن پیری نوری (photoaging) هم گفته می‌شود، پوست را فراتر از سن طبیعی فرد تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- اشعه UVA به لایه‌های عمیق پوست نفوذ کرده و ساختار کلاژن و الاستین را تخریب می‌کند.
- نشانه‌های این آسیب شامل چین و چروک، افتادگی پوست و لک‌های قهوه‌ای است.
- پوست در اثر این فرآیند، ضخیم و زمخت شده و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد.
- افراد با قرار گرفتن مداوم در معرض نور خورشید (بدون محافظت) دچار پیری زودرس چشمگیر می‌شوند.
- استفاده روزانه از ضدآفتاب، کرم‌های آنتی اکسیدان و پرهیز از نور مستقیم خورشید، کلید کنترل پیری نوری است.
آسیب چشم
چشم‌ها نیز مانند پوست به شدت نسبت به اشعه UV حساس هستند. تابش مستقیم یا بازتاب یافته این اشعه می‌تواند در کوتاه مدت و بلندمدت به بینایی آسیب وارد کند و بیماری‌های جدی به همراه داشته باشد.
- قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش بدون محافظت می‌تواند منجر به قرمزی، سوزش و خشکی چشم شود.
- التهاب قرنیه (فوتوکراتیت) یکی از عوارض حاد UV است که با درد و تاری دید همراه است.
- اشعه UVA و UVB در بروز آب مروارید نقش دارند و ممکن است باعث کاهش بینایی تدریجی شوند.
- خطر ابتلا به تباهی لکه زرد (دژنراسیون ماکولا) در افراد در معرض UV بالا بیشتر است.
- استفاده از عینک آفتابی با فیلتر UV 100% راهی ساده ولی بسیار مؤثر برای محافظت از چشم‌هاست.
سرطان پوست
یکی از جدی‌ترین آسیب‌های ناشی از اشعه UV چیست؟، بروز انواع مختلف سرطان پوست است. اشعه فرابنفش، به ویژه UVB، می‌تواند با آسیب به DNA سلول‌های پوستی، زمینه را برای جهش‌های سرطانی فراهم کند.
- ملانوما خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست است که رشد سریع دارد و ممکن است به سایر اندام‌ها سرایت کند.
- سرطان سلول پایه‌ای (BCC) و سرطان سلول سنگفرشی (SCC) نیز از دیگر انواع شایع سرطان‌های پوستی هستند.
- سوابق آفتاب سوختگی شدید در کودکی، یکی از عوامل اصلی افزایش احتمال ابتلا در بزرگسالی است.
- افراد با پوست روشن، سابقه خانوادگی و یا سابقه تماس طولانی با نور خورشید در معرض خطر بیشتری هستند.
- بررسی منظم تغییرات پوستی، استفاده همیشگی از ضدآفتاب و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده لک های مشکوک، راهکارهای مهم پیشگیری هستند.
چگونه اشعه ماوراء بنفش منجر به سرطان پوست می‌شود؟
یکی از خطرناک‌ترین اثرات اشعه فرابنفش، آسیب به ساختار ژنتیکی سلول‌های پوستی است. اشعه UV چیست؟ نوری پرانرژی است که می‌تواند به DNA سلول‌ها نفوذ کرده و ساختار آن را تخریب کند. در صورت تکرار این آسیب‌ها و ناتوانی بدن در ترمیم آن‌ها، احتمال رشد غیرطبیعی سلول‌ها و تبدیل‌شدن آن‌ها به سلول‌های سرطانی افزایش می‌یابد.
چه افرادی در معرض ابتلا به سرطان پوست ناشی از اشعه uv هستند؟
همه افراد در معرض اشعه فرابنفش قرار دارند، اما برخی گروه‌ها به دلایل ژنتیکی یا سبک زندگی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. آگاهی از این عوامل خطر می‌تواند به پیشگیری مؤثر کمک کند.
- افراد با پوست روشن، چشم رنگی و موی بور یا قرمز بیشتر مستعد آسیب UV هستند.
- کسانی که سابقه خانوادگی سرطان پوست دارند، باید مراقبت بیشتری داشته باشند.
- افرادی که زمان زیادی را در فضای باز یا زیر نور آفتاب کار می‌کنند (مثل کشاورزان و ورزشکاران) در معرض تابش مکرر هستند.
- افرادی که در نواحی با تابش UV بالا زندگی می‌کنند (مثلا مناطق استوایی یا مرتفع) در خطر بیشتری هستند.
- استفاده از تخت‌های برنزه کننده (سولاریوم) خطر ابتلا به ملانوما را به شدت افزایش می‌دهد.
برای محافظت از اشعه uv چه کار می‌توان کرد؟
پیشگیری از آسیب‌های ناشی از اشعه UV یکی از مهم‌ترین گام‌ها در حفظ سلامت پوست است. با رعایت چند اصل ساده می‌توان تماس با اشعه فرابنفش را کاهش داد و از عوارض جدی مانند پیری پوست و سرطان جلوگیری کرد. در ادامه، به روش‌های محافظت فیزیکی و بهداشتی در برابر اشعه فرابنفش به صورت دقیق می‌پردازیم.
استفاده از ضد آفتاب مناسب
ضدآفتاب اولین و مهم‌ترین سد دفاعی در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه فرابنفش است. استفاده صحیح از آن می‌تواند تا حد زیادی از پیری زودرس پوست، آفتاب سوختگی و سرطان پوست جلوگیری کند، اما انتخاب ضدآفتاب مناسب و نحوه استفاده از آن اهمیت بالایی دارد.
بیشتر بخوانید: spf چیست: بهترین ضد افتاب SPF مناسب
- از ضدآفتاب با SPF 30 یا بالاتر و محافظت در برابر UVA و UVB استفاده کنید.
- حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از خروج از منزل ضدآفتاب را روی پوست بزنید.
- هر دو ساعت یک‌بار و بعد از تعریق یا شنا ضدآفتاب را تجدید کنید.
- برای پوست صورت از ضدآفتاب‌های سبک و غیر کومدون زا استفاده شود.
- ضدآفتاب باید تمام قسمت‌های در معرض اشعه UV مانند گوش‌ها، گردن و دست‌ها را بپوشاند.
پوشاندن صورت و بدن
لباس مناسب نقش کلیدی در کاهش تماس مستقیم با اشعه UV دارد. پوشاندن پوست، به ویژه در ساعات اوج تابش خورشید، می‌تواند آسیب‌های پوستی را به شدت کاهش دهد.
- از لباس‌هایی با بافت فشرده و رنگ‌های تیره‌تر استفاده کنید که مانع نفوذ نور شوند.
- پیراهن‌های آستین‌بلند و شلوارهای بلند، بهترین انتخاب برای محافظت پوست هستند.
- لباس‌هایی با برچسب UPF (عامل محافظت در برابر UV) انتخابی مناسب هستند.
- پارچه‌های سبک و خنک مثل کتان برای تابستان پیشنهاد می‌شوند.
- در صورت فعالیت زیاد در فضای باز، از دستکش‌های سبک نیز می‌توان استفاده کرد.
در سایه ماندن
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای کاهش تماس با اشعه‌های مضر، ماندن در سایه است. این کار به ویژه در ساعات اوج تابش خورشید اهمیت بیشتری دارد و از آفتاب سوختگی جلوگیری می‌کند.
- بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ عصر در فضای سایه‌دار بمانید.
- در صورت نبود سایه طبیعی، از چتر یا سایه‌بان‌های قابل حمل استفاده کنید.
- در پارک یا ساحل، محل استراحت را در سایه درخت یا آلاچیق انتخاب کنید.
- توجه داشته باشید که اشعه فرابنفش حتی در سایه هم تا حدی وجود دارد، پس اقدامات مکمل مانند استفاده از ضدآفتاب ضروری است.
- سایه سازی برای کودکان و سالمندان در محیط بیرونی اهمیت بیشتری دارد.
پوشیدن کلاه
کلاه‌های مناسب می‌توانند از بخش‌هایی از بدن که معمولا نادیده گرفته می‌شوند، محافظت کنند. انتخاب نوع و اندازه کلاه بسیار مهم است.
- کلاه‌هایی با لبه پهن بیشترین محافظت را ایجاد می‌کنند.
- از کلاه‌هایی استفاده کنید که گردن و پشت گوش‌ها را نیز بپوشانند.
- پارچه کلاه باید ضخیم و مقاوم در برابر نور خورشید باشد.
- کلاه‌های با رنگ روشن ممکن است کمتر گرم شوند، اما محافظت UV کمتری دارند.
- در فضای باز مانند باغبانی یا کوهنوردی، کلاه ضروری است.
استفاده از عینک
چشم‌ها نیز آسیب‌پذیرند. استفاده از عینک آفتابی استاندارد می‌تواند از بروز بیماری‌هایی مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولا جلوگیری کند.
- عینک آفتابی باید 100% محافظت در برابر UVA و UVB داشته باشد.
- از عینک‌هایی استفاده کنید که سطح جانبی چشم را نیز پوشش دهند.
- کیفیت شیشه (لنز) باید بالا باشد تا تصویر دچار اعوجاج نشود.
- عینک‌های پلاریزه برای کاهش بازتاب نور از سطوح صاف مناسب‌اند.
- حتی در روزهای ابری نیز استفاده از عینک ضروری است، چون اشعه فرابنفش همچنان فعال است.
اشعه فرابنفش و جذب ویتامین دی / D
با وجود مضراتی که اشعه فرابنفش می‌تواند برای بدن داشته باشد، نور خورشید نقش مثبتی نیز ایفا می‌کند؛ مهم‌ترین آن، کمک به تولید ویتامین D در پوست است. تابش کنترل شده و محدود اشعه UV به پوست، برای حفظ سلامت استخوان و عملکرد ایمنی ضروری است.
- اشعه UVB مسئول فعال‌سازی تولید ویتامین D در پوست انسان است.
- قرار گرفتن روزانه به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در نور مستقیم آفتاب (بدون ضدآفتاب) می‌تواند کافی باشد.
- بهترین زمان برای دریافت این اشعه، نزدیک ظهر است اما باید با احتیاط انجام شود.
- پوست‌های روشن سریع‌تر از پوست‌های تیره ویتامین D تولید می‌کنند.
- استفاده متعادل از نور خورشید ضروری است، چون اشعه فرابنفش زیاد، آسیب‌زا و خطرناک است.
سوالات متداول درباره اشعه فرابنفش
تا به این جا به صورت دقیق و کامل در مورد اشعه فرابنفش (UV) صحبت کردیم و انواع آن را توضیح دادیم. همین طور گفتیم که شناخت انواع اشعه UV، زمان‌های پرخطر، و روش‌های پیشگیری از آن اهمیت زیادی دارد، به ویژه برای افرادی با پوست روشن یا افرادی که سابقه خانوادگی سرطان پوست دارند.
در این ادامه می‌خواهیم به پرسش‌های متداول شما در مورد اشعه فرابنفش، تاثیرات آن و مراقبت از پوست و بدن در برابر آن پاسخ بدهیم.
کدام نوع اشعه فرابنفش مضرتر است؟
UVC پرانرژی‌ترین و خطرناک‌ترین نوع اشعه فرابنفش است، اما به دلیل جذب آن توسط لایه اوزون، به سطح زمین نمی‌رسد. بنابراین، در شرایط طبیعی روی زمین، دو نوع UVA و UVB بیشترین اثر را روی بدن دارند.
اشعه UVB عامل اصلی آفتاب سوختگی و برخی انواع سرطان پوست است و در لایه‌های سطحی پوست جذب می‌شود. اشعه UVA عمیق‌تر نفوذ می‌کند و با پیری زودرس پوست، آسیب‌های کلاژن و خطرات طولانی‌مدت مثل سرطان مرتبط است.
تاثیر اشعه uv بر بدن چیست؟
در دوز پایین، نور خورشید به تولید ویتامین D کمک می‌کند که برای سلامت استخوان و سیستم ایمنی مهم است. اما قرار گرفتن بیش از حد در معرض این اشعه می‌تواند منجر به آفتاب سوختگی، پیری پوست، آسیب به سلول‌ها و DNA، و افزایش خطر سرطان پوست شود. چشم‌ها نیز از آسیب در امان نیستند و مشکلاتی مثل آب مروارید یا التهاب قرنیه می‌توانند در اثر تابش مستقیم اشعه UV رخ دهند.
آیا قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش برای سلامتی فوایدی دارد؟
بله، اشعه UV در دوز کم می‌تواند برای بدن مفید باشد. مهم‌ترین فایده آن، کمک به سنتز ویتامین D در پوست است. ویتامین D برای جذب کلسیم، حفظ سلامت استخوان‌ها، عملکرد سیستم ایمنی و حتی بهبود خلق و خو اهمیت دارد.
با این حال، این فایده تنها زمانی به دست می‌آید که قرارگیری در معرض اشعه فرابنفش خورشید به صورت کوتاه مدت و کنترل شده باشد. تابش شدید یا طولانی مدت، نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی شود.
بنابراین، دریافت متعادل و هوشمندانه نور خورشید در کنار محافظت کافی بهترین رویکرد است.
حد مجاز اشعه uv چقدر است؟
شاخص اشعه UV یا “UV Index” معیاری برای سنجش شدت اشعه فرابنفش خورشید در یک محل مشخص و زمان خاص است. این شاخص از عدد ۰ تا ۱۱+ متغیر است.
شاخص UV بین ۰ تا ۲ به عنوان کم خطر شناخته می‌شود. از ۳ تا ۵ خطر متوسط، ۶ تا ۷ بالا، ۸ تا ۱۰ بسیار بالا و ۱۱ به بالا خطر فوق‌العاده زیاد محسوب می‌شود.
سازمان‌های بهداشتی توصیه می‌کنند اگر شاخص UV بیشتر از ۳ باشد، اقدامات محافظتی مانند استفاده از ضد آفتاب، عینک آفتابی و پوشش مناسب حتما انجام شود.
میزان مجاز قرار گرفتن در معرض اشعه، به عوامل متعددی مثل نوع پوست، سن، سابقه خانوادگی و زمان تابش بستگی دارد. به طور کلی، قرار گرفتن بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بدون محافظ در معرض اشعه با شاخص UV بالا، می‌تواند آسیب‌زا باشد.
بهترین ضد آفتاب برای جلوگیری از اشعه uv
ضد آفتاب‌های سیسپرسا (Cyspersa) با SPF50+، گزینه‌های مناسبی برای محافظت از پوست در برابر اشعه‌های مضر UV هستند. در ادامه، دو محصول اصلی این برند را معرفی می‌کنیم:
کرم ضد آفتاب ضد لک رنگی سیسپرسا SPF50
این کرم با رنگ بژ طبیعی، محافظت کننده‌ای قوی در برابر اشعه‌های UVA، UVB و IR است. ترکیباتی مانند ویتامین C و نیاسینامید به روشن شدن پوست و کاهش لک‌های تیره کمک می‌کنند. بافت سبک و جذب سریع آن، این محصول را برای انواع پوست مناسب می‌سازد. همچنین، کرم ضد آفتاب ضد لک سیسپرسا فاقد عطر و پارابن است که آن را برای پوست‌های حساس نیز مناسب می‌کند.
فلوئید ضد آفتاب ضد لک سیسپرسا SPF50 (بی رنگ)
این محصول یک محافظت کننده سه جانبه و مؤثر در برابر اشعه‌های UVA، UVB و IR است. این محصول فاقد عطر و پارابن است و برای انواع پوست، به ویژه پوست‌های حساس، مناسب است. فلوئید ضد آفتاب ضد لک سیسپرسا بافت فلوئیدی، سبک و زود جذبی دارد و بدون احساس چربی پس از مصرف برای استفاده روزانه و نیز روتین درمانی ضد لک یک گزینه عالی و کامل است.
نکته مهم: در دوران بارداری و شیردهی، به دلیل استفاده از فیلترهای شیمیایی در این محصولات، توصیه می‌شود از ضد آفتاب‌های مینرال (فیزیکی) استفاده شود.
