در دنیای امروز، استرس و اضطراب تبدیل شده است به بخش جدا ناپذیر از زندگی که ارتباط مستقیمی با سلامت روانی و جسمانی ما دارد. پژوهشگران نشان میدهند که چگونه اضطراب میتواند باعث نکروز یا مردن سلولهای بدن شود و سلامت عمومی بدن را به شکلی جدی به خطر بیندازد یا سبب ریزش مو ناشی از استرس شود. یکی از این عارضهها، تاثیر استرس بر ریزش مو است. در این مطلب از سیسپرسا، قصد داریم ارتباط ریزش مو و استرس، انواع آن و راههای درمان ریزش مو استرسی و عصبی را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
آیا استرس باعث ریزش مو میشود؟
اگر بخواهیم خیلی کوتاه و مختصر پاسخ بدهیم، باید بگویم که بله، استرس و ریزش مو با یکدیگر مرتبط هستند. البته شاید ریزش مو ناشی از استرس موقتی باشد، اما استرس میتواند در سطحهای متفاوتی بر ریزش مو تاثیرگذار باشد. استرس میتواند به شکلهای زیر باعث ریزش مو شود:
- تداخل در چرخه رشد مو: استرس میتواند هورمونهایی را آزاد کند که با چرخه طبیعی رشد مو تداخل پیدا میکنند. این امر میتواند باعث شود موها زودتر از حد معمول وارد مرحله ریزش شوند.
- آسیب به فولیکولهای مو: استرس همچنین میتواند باعث التهاب در پوست سر شود که در نتیجه به فولیکول های مو آسیب میرساند. فولیکولهای موی آسیب دیده ممکن است موهای ضعیفتری تولید کنند یا به طور کامل ریزش کنند.
- تغییر در عادات غذایی: در زمان استرس، ممکن است رژیم غذایی خود را تغییر دهید و مواد مغذی ضروری برای سلامت مو را کمتر مصرف کنید. این امر میتواند به ریزش بیشتر مو منجر شود.
علائم ریزش مو عصبی بر اثر استرس چیست؟
ریزش مو عصبی شاید جز چند مورد معمول علائم خاصی نداشته باشد. اما استرس شدید که باعث ریزش مو عصبی میشود، معمولا خود علائمهای قابل مشاهدهای دارد.
میتوان علائم ریزش مو ناشی از استرس را شامل موارد زیر دانست:
- ریزش مو لکه ای: ریزش مو میتواند همان حالت عادی را داشته باشد، اما به صورت لکههای کوچک و گرد روی سر هم میتواند ظاهر شود. این اتفاق ممکن است در نواحی دیگر بدن مانند ابرو، ریش یا مژه نیز رخ دهد.
- نازکی مو: میتوان اصلیترین نشانه ریزش مو استرس، نازک شدن و ضعیف شدن تار موها باشد که منجر به ریزش مو میشود.
- خارش یا سوزش: ممکن است در ناحیهای که موها در حال ریزش هستند، خارش یا سوزش احساس کنید که البته این نشانه به ندرت گذارش شده است.
برای درک دقیق نشانههای ریزش مو ناشی از استرس، بهتر است که نشانه های استرس و اضطراب شدید در بدن هم دانست. در ادامه به این نشانهها اشاره میکنیم.
سایر علائم فیزیکی استرس و اضطراب
در حالی که سردرد، ریزش مو و تنش عضلانی و خستگی از علائم شناخته شده استرس و اضطراب هستند، علائم فیزیکی دیگری نیز وجود دارند که اگر این علائم در شما مشهود است نیاز است که به یک روان درمانگر مراجعه کنید.
برخی از این علائم عبارت است از:
- مشکلات گوارشی: استرس میتواند بر سیستم گوارش شما تأثیر بگذارد و علائمی مانند درد معده، اسهال، یبوست و حالت تهوع را نشان بدهد.
- مشکلات پوستی: استرس میتواند باعث تشدید شرایط پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و آکنه شود.
- ضعف سیستم ایمنی: استرس میتواند سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کند و شما را در برابر بیماریها و عفونتها آسیبپذیرتر کند.
- افزایش وزن: استرس میتواند منجر به افزایش سطح هورمون کورتیزول شود که میتواند به افزایش اشتها و ذخیره چربی در بدن منجر شود.
- کاهش میل جنسی: استرس میتواند بر میل جنسی و عملکرد جنسی شما تأثیر بگذارد.
استرس باعث چه بیماری های دیگری میشود؟
علاوه بر ریزش مو ناشی از استرس، اگر اضطراب و استرس درمان نشود یا بروز علائم روانی و جسمی آن نادیده گرفته شود، ممکن است در ادامه باعث بروز بیماری های روانی یا تنی شود.
- ریزش مو استرسی: یکی از بیماریها که در صورت نادیده گرفتن علائم شدید استرس به وجود میآید، ریزش مو است. شاید در اوایل این ریزش بسیار کم باشد، اما در بلند مدت میتواند شدید و درمان و بازگشت دوباره موها سخت باشد.
- مشکلات سلامت روان: خطر ابتلا به اختلالات اضطرابی، افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری و سایر مشکلات سلامت روان در کنترل نشدن استرس، افزایش پیدا میکند.
- بیماریهای قلبی عروقی: افزایش فشار خون، ضربان قلب و سطح کلسترول از نشانههای استرس است که همه اینها عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات قلبی عروقی هستند.
- فشار خون بالا: استرس به طور موقت یا طولانی مدت میتواند فشار خون را افزایش دهد. فشار خون بالا مزمن میتواند به قلب، رگ های خونی و اندامهای دیگر آسیب برساند.
- مشکلات خواب: اضطراب میتواند به خوابیدن و خوابیدن در شب دشوار کند. کمبود خواب میتواند مشکلات روحی و جسمی متعددی را ایجاد کند.
انواع ریزش مو ناشی از استرس
انواع مختلفی از ریزش مو وجود دارد که استرس میتواند بخشی از تشدیدکنندههای آنها باشد. اما سه نوع ریزش مو وجود دارد که میتوان گفت علت اصلی آنها ناشی از استرس است:
- تلوژن افلوویوم: یکی از دلایل اصلی این نوع ریزش مو، استرس است. استرس شدید میتواند تعداد زیادی از فولیکول های مو را وارد فاز استراحت کند و در عرض چند ماه، موهای آسیب دیده هنگام شانه زدن یا شستن به طور ناگهانی شروع به ریزش میکنند.
- تریکوتیلومانیا: شاید دیده باشید بعضیها موقع استرس شروع به جویدن ناخن یا کندن پوست لب کنند. این نوع ریزش مو توسط خود فرد است که در زمان استرس، به شکلی وسواس گونه شروع به کندن یا کشیدن موهای خود میکند. کشیدن مو میتواند راهی برای مقابله با احساسات منفی یا ناراحت کننده مانند استرس، تنش، تنهایی، کسالت یا ناامیدی باشد.
- آلوپسی آره آتا: بررسیها نشان میدهد که عوامل مختلفی باعث ایجاد ریزش مو لکه ای یا آلوپسی آره آتا میشوند که احتمالا یکی از دلایل اصلی آن میتواند استرس شدید باشد.
ریزش مو در اثر استرس برگشت پذیر است؟
پاسخ این سوال بله است. ریزش مو ناشی از استرس یا به اصطلاح ریزش مو استرسی در صورت مراقبت از موها، درمان و برطرف کردن علائم استرس زا با مراجعه به یک مشاور یا درمانگر برطرف و درمان میشود. ریزش مو تلوژن افلوویوم که یک ریزش مو شایع در بین زنان است، دلیل اصلی آن استرس است. با این حال، این نوع ریزش مو معمولا موقتی است و پس از کاهش سطح استرس، موها دوباره رشد میکنند.
مدت بازگشت موهای ریزش مو در اثر استرس
رشد مجدد مو ممکن است چند ماه طول بکشد، بنابراین باید صبور باشید. در این مدت میتوانید فعالیتهایی که برای کمک به رشد مجدد موهای شما میتواند مفید باشد را انجام دهید. این فعالیتها مانند:
- فعالیتهای آرامش بخش: این مهمترین کاری است که میتوانید برای کمک به رشد مجدد موهای خود انجام دهید. بعد از گذراندن مرحله درمان استرس در کنار یک درمان گر، بهتر است که روشهای مدیریت استرس مانند ورزش، مدیتیشن و یوگا را در زمان بازگشت موها انجام بدهید.
- داشتن یک رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی شما نقش مهمی در سلامت موهای شما دارد. مطمئن شوید که به اندازه کافی پروتئین، آهن، ویتامین ها و مواد معدنی لازم برای رشد مجدد مو را دریافت میکنید.
- از موهای خود مراقبت کنید: از سشوار کشیدن یا اتو کشیدن موها خودداری کنید و از محصولات ملایم برای مو و پوست سر خود استفاده کنید.
- در صورت نیاز مکمل مصرف کنید: برخی از مکملها مانند بیوتین و آهن ممکن است به رشد مجدد مو کمک کنند. با پزشک خود در مورد اینکه آیا مکملها برای شما مناسب هستند یا خیر صحبت کنید.
روش های پیشگیری از ریزش مو استرسی
همان طور که از نام ریزش مو استرسی پیدا است، بهترین روش پیشگیری از این نوع ریزش مو، فعالیتهایی است که به ما کمک میکند استرس و اضطراب خود را کنترل کنیم. ممکن است استرس ناشی از دوران حاملگی و زایمان باشد که باعث شود ریزش مو هورمونی تشدید شود، یا استرس ناشی از مشکلاتی که در زندگی پیش میآید. مراجعه به یک درمان گر بامهارت، یا یک مشاور حرفهای که به کنترل و مدیریت استرس ما کمک کند، احتمالا بهترین روش برای پیشگیری از ریزش مو ناشی از استرس باشد.
درمان ریزش مو در اثر استرس و ریزش موی عصبی
درمان ریزش مو در اثر استرس و اضطراب بستگی به شدت آن دارد. گاهی فعالیتهای کاهش اضطراب ممکن است کافی نباشد. روشهایی که میتوانید برای درمان ریزش مو ناشی از استرس انجام بدهید، به شرح زیر است:
- محصولات مراقبت از مو: استفاده از شامپو و محصولات حاوی عوامل مرطوب کننده، تقویت کننده و مغذی مو مانند شامپو ضد ریزش مو سیستئین B6 سیسپرسا میتواند به بهبود سلامتی و ضخیمتر شدن موها کمک کند.
- درمانهای موضعی: چندین درمان موضعی وجود دارد که ممکن است برای ریزش موی استرسی مفید باشد. محلولهایی مانند ماینوکسیدیل و فیناستراید را میتوان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد.
- تغذیه مناسب: مطمئن شوید که رژیم غذایی شما حاوی مقدار کافی از ویتامینها، مواد معدنی و پروتئینهای مورد نیاز برای سلامتی مو است. مصرف مواد غذایی مانند میوهها، سبزیجات، ماهی، مغزها و مواد غذایی غنی از آهن و روی میتواند به بهبود سلامتی موها کمک کند.
- دقت کنید که مشاوره با یک متخصص مو اولین کاری است که باید برای درمان ریزش مو استرس انجام بدهید.
داروهای موثر در درمان ریزش مو ناشی از استرس
برای درمان ریزش مو ناشی از استرس، پزشکان ممکن است داروهای مختلف را تجویز کنند. این داروها معمولا به دو صورت مورد استفاده قرار میگیرند: داروهایی که مستقیم به تقویت فولیکولهای مو کمک میکنند و داروهایی که برای مدیریت استرس و تأثیرات آن بر بدن تجویز میشوند. در زیر، چند نمونه از داروهای موثر در درمان ریزش مو ناشی از استرس آورده شده است:
- ماینوکسیدیل (Minoxidil): این دارو به عنوان یک داروی تقویت کننده مو شناخته میشود و میتواند به بهبود جریان خون به فولیکولهای مو و رشد موهای جدید کمک کند.
- فیناستراید (Finasteride): این دارو برای مردان استفاده میشود و به عنوان یک مهارکننده آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز که در تبدیل تستوسترون به دی هیدروتستوسترون نقش دارد، شناخته میشود. این دارو میتواند در کاهش ریزش مو و بهبود رشد موها مؤثر باشد.
- بیوتین (Biotin): این یکی از ویتامینهای گروه B است که به عنوان مکمل موثر در تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو شناخته میشود.
- داروهای ضد اضطراب: در برخی موارد، مصرف داروهای ضداضطراب میتواند به کاهش استرس و اثرات آن بر روی بدن کمک کند و در نتیجه، به کاهش ریزش مو نیز منجر شود. اما مهم است که قبل از مصرف هر نوع دارویی با پزشک مشورت کنید.
قرص ضد استرس برای ریزش مو ناشی از استرس
قرصهایی که برای کنترل استرس مصرف میشود، توسط یک روان پزشک تجویز میشود. شما با مراجعه به یک روان پزشک و توضیح علائم استرس خود، میتوانید داروهای مخصوصی که روانپزشک تجویز میکند را مصرف کنید. این داروها فقط با تهیه نسخه قابل تهیه از داروخانه هستند.
داروهایی که یک روان پزشک برای کنترل استرس یا افسردگی تجویز میکند که ممکن است برای درمان ریزش مو ناشی از استرس یا ریزش مو استرسی مناسب باشد، شامل موارد زیر است:
داروهای ضد اضطراب:
- کلونازپام (کلونوپین)
- لورازپام (آتیوان)
- بوسپیرون (بوسترون)
داروهای ضد افسردگی:
- فلوکستین (پروزاک)
- سرترالین (زولفت)
- دولوکستین
- ونلافاکسین (افکسور)
تثبیت کنندههای خلق و خو:
- لیتیوم (لیتوبید)
- کاربامازپین (تگرتول)
- والپروات سدیم (دپاکوت)
درمان ریزش موی عصبی و استرسی در طب سنتی
طب سنتی برای درمان ریزش مو عصبی یا ریزش موی ناشی از استرس، راهکارهای گیاهی برای تقویت موها و تغییر در سبک زندگی برای کنترل استرس توصیه میکند. این راهکارها شامل موارد زیر است:
تغییر در سبک زندگی برای درمان ریزش مو استرس:
- کاهش استرس: برای کاهش استرس میتوانید از تکنیکهای آرامشبخش مانند یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق استفاده کنید.
- خواب کافی: کمبود خواب میتواند به ریزش مو کمک کند. سعی کنید هر شب 7 تا 8 ساعت بخوابید.
- ورزش منظم: ورزش منظم میتواند به کاهش استرس و بهبود سلامت کلی بدن شما کمک کند که میتواند به نوبه خود به رشد مو کمک کند.
- خودداری از سیگار کشیدن: سیگار کشیدن میتواند جریان خون به پوست سر را کاهش دهد و به ریزش مو کمک کند.
گیاهان دارویی برای درمان ریزش مو ماشی از استرس:
- استفاده از گیاهان معطر: برخی از گیاهان مانند رزماری، بابونه، اسطخدوس و بادرنجبویه به دلیل خواص ضد التهابی و ضد قارچی خود میتوانند برای تقویت مو و پوست سر مفید باشند. میتوانید از این گیاهان به صورت دمنوش یا موضعی استفاده کنید.
- مصرف عصاره گیاهان: عصاره برخی از گیاهان مانند سبوس برنج و خار مریم ممکن است به رشد مو کمک کنند. با پزشک خود در مورد اینکه آیا این عصارهها برای شما مناسب هستند یا خیر صحبت کنید.